Paris 2024 Organizasyon Komitesi, Londra 2012 ve Rio 2016’nın yarısı kadar karbon ayak izi ile Olimpiyat tarihinin en çevreci Oyunları olma sözü verdi. Londra 2012’nin tahmini karbon ayak izi 3.3 milyon ton iken Rio 2016’nın toplam tahmini ayak izi 3.6 milyon ton karbondu.
2024 Oyunları, dünya liderlerinin 2015 yılında bir araya gelerek küresel sıcaklıkların 1.5C’den daha fazla artmasını önlemek için bir dizi taahhüt imzaladığı aynı şehirde düzenlenecek ve sürdürülebilirlik çabalarına büyük önem verilecek. Paris 2024, küresel ısınmaya karşı bir önlem niteliği taşıyor.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) Başkanı Thomas Bach, BBC Sport’a verdiği özel röportajda sürdürülebilirliğin kendisine “çok yakın” bir konu olduğunu söyledi.
İklim değişikliğinin “Sadece spor için değil, tüm yaşamımız için son derece ciddi bir tehdit” olduğunu söyleyen Bach, “Bu nedenle Olimpik gündem reformlarımızla ayak izimizi azaltmaya odaklanarak bu sorunlarla mücadele etmeyi taahhüt ettik.” dedi.
Paris 2024, adaylığından bu yana büyük spor etkinliklerinin iklim değişikliğine karşı sorumluluklarını üstlenmesi gerektiğine inanmaktadır. Hedef oldukça iddialı: Oyunların karbon ayak izini Londra 2012 ve Rio 2016 ortalamasına kıyasla yarıya indirmek.
Oyunların iklim üzerindeki etkisini azaltmak için, önceki büyük spor etkinliklerinden radikal bir sapma sunan bir yaklaşım benimsemiş ve karbon ayak izinin etkinlik sonrası değerlendirilmesinden dengeleme faaliyetlerine geçerek Oyunlar öncesinde bir karbon etkisi azaltma hedefi ve stratejisi tanımlamıştır.
Paris 2024, Londra 2012 ve Rio 2016’nın ortalaması olan 3,5 milyon ton CO2 eş değerine kıyasla Oyunların karbon ayak izini yarıya indirme hedefini belirlemiştir.
Paris, Oyunların karbon ayak izini yarıya indirme hedefini ölçmek için, seyirci seyahatleri de dahil olmak üzere, etkinliğin hem doğrudan hem de dolaylı tüm karbon emisyonlarını dikkate almayı seçmiştir. Paris 2024, teklif aşamasından bu yana yaptığı ve Oyunların düzenlenmesi için hazırlık döngüsü boyunca yapmaya devam ettiği seçimlere rehberlik etmesi için bunu başlangıç noktası olarak kabul etmiştir.
Oyunlar tarihinde ilk kez Paris 2024, Oyunların karbon emisyonlarını öngörmüş ve şu anda neredeyse 10.000 veri noktasını birleştiren bir araç kullanarak etkinlik boyunca bunları izlemek için bir yöntem geliştirmiştir.
Paris 2024 ve ekosistemi, başlangıçta tanımlanan ve Oyunların organizasyonunun tüm alanlarında uygulanan karbon emisyonlarını önleme, azaltma ve kontrol etme tedbirleri sayesinde bu hedefe ulaşma yolunda ilerlemektedir:
İnşaat: Oyunların ihtiyaçları için inşa edilen ve Seine-Saint-Denis halkına miras olarak bırakılan tek bir yarışma alanı olan Su Merkezi
Kiralama: Satın alma yerine kiralamayı tercih etme ve ekipmanın ikinci kullanım ömrünü öngörmek istenmiş.
Enerji: Oyun alanlarının kamu elektrik şebekesine bağlanması ve bu alanlara güç sağlamak için yenilenebilir enerji kaynaklarına öncelik verilmiş.
Yemek: Yemeklerde iki kat daha fazla bitki bazlı gıda ile daha sorumlu bir diyet sunulmuş.
Diğer spor etkinliklerini de bu dinamiği takip etmeye teşvik etmek amacıyla Paris 2024, organizatörlerin etkinliklerinin karbon etkisini anlamalarına ve azaltmalarına yardımcı olmak üzere tasarlanmış bir uygulama olan ‘Etkinlik İklim Koçu’nu başlattı.
Mevcut stadyumları kullanmak, yeni binalar inşa etmemek
Yeni su merkezinin 5.000 m2’lik çatısı güneş panelleriyle kaplanacak. Londra 2012’den önce altı yeni stadyum inşa edildi. Rio 10 kalıcı yeni saha ve yedi geçici saha inşa etti.
Paris 2024’teki etkinliklere ev sahipliği yapacak 35 stadyumdan sadece ikisi yeni ve amaca yönelik olarak inşa edilecek – bir su sporları merkezi ile badminton ve ritmik jimnastik için bir arena -.
Organizatörler bunların “düşük karbonlu inşaat yöntemleri” kullanılarak inşa edileceğini iddia ediyor. Su merkezinde “geri dönüştürülmüş yerel plastik atıklardan” yapılmış koltuklar bulunacak ve inşaat boyunca ahşap kullanılacak.
Shuttlecock’lardan karton yataklar ve masalar
Tokyo 2020’de sporcu köyündeki yataklar geri dönüştürülmüş karton kullanılarak inşa edilmiş ve Amerikalı koşucu Paul Chelimo’nun sosyal medyada birden fazla kişinin ağırlığı altında çökecekleri için “sporcular arasında yakınlaşmayı önlemeyi amaçladıklarını” iddia etmesiyle viral olmuştu.
Bu iddia çürütüldü ve aynı üretici Paris 2024 için de yatak sağlıyor.
Organizatörlere göre ayrıca sporcuların alanında “geri dönüştürülmüş mekiklerden yapılmış sehpalar, paraşüt kanvasından puflar ve geri dönüştürülmüş şişe kapaklarından sandalyeler” bulunacak.
Bitki bazlı gıda miktarının iki katına çıkarılması
Londra 2012 ve Rio 2016’ya kıyasla seyirciler ve iş gücüne sunulan bitki bazlı malzemelerin oranını iki katına çıkarma sözü veren Oyunların organizasyon komitesi, nakliyeyi azaltmak amacıyla malzemelerin yüzde 80’ini “yerel tarım üretiminden” temin etme sözü de verdi.
Kentsel sporlara ev sahipliği yapacak olan Place de la Concorde’da sadece vejetaryen yiyecekler servis edilecek.
Sığır eti ve biftek tartar ile eş bir yemek kültürüne sahip olan ülkede, bitki bazlı yiyeceklere yönelim önemli bir adımdır.
Elektrikli ve dizel enerji
Önceki oyunlarda bazı stadyumlar güç için dizel jeneratörlere bağlı kalmak zorunda kalmıştı. Paris organizatörleri bunun yerine stadyumları kamu elektrik şebekesine bağlamaya odaklanma sözü verdiler. Bu bağlantılar Oyunların ötesinde de sürecek.
Sürdürülebilir Londra 2012 Komisyonu, bu oyunların ardından yayınladığı bir raporda Olimpiyat Yayın Hizmeti’nin (OBS) “enerji tüketiminin büyük ölçüde abartılması” nedeniyle “gereksiz jeneratör kullanımına” gittiğini tespit etti.
Paris 2024’ün çevresel mükemmellik direktörü Georgina Grenon, geçtiğimiz günlerde Londra 2012’de sadece elektrik amacıyla dört milyon litre dizel yakıldığını söyledi.
Paris’i bir bisiklet şehrine dönüştürmek
Stadyumlar arasındaki ulaşım, tüm Olimpiyat mekanlarını birbirine bağlayan 60 km’lik bir bisiklet ağı ile değerlendirilmiştir – bunun 30 km’si Oyunlar öncesinde inşa edilmiştir.
KARBONDAN KAÇINMA VE YAKALAMA PROJELERİ
Oyunlardan kaynaklanan karbon emisyonlarını azaltma hedefinin yanı sıra Paris 2024, karbon emisyonlarını önleme ve yakalama amaçlı projeler için bir finansman programı geliştirmiştir.
Fransa’da Paris 2024, Düşük Karbon Etiketi aracılığıyla 4 ormancılık projesini finanse etmeyi seçmiştir: Ile-de-France bölgesindeki Pierrelaye-Bessancourt ovasında yeni bir orman projesi (toplam 1.340 hektar) ve Montmorency’de (Stade de France’a 15 km uzaklıkta), Vosges’de ve Aisne’de bozulmuş ormanların yeniden stoklanmasına yönelik üç proje yer alır.
