Orman koruma uzmanları ve çevre kampanyacıları, hükümetlerin AB Konseyi bünyesinde, hem deniz aşırı ülkelerdeki hem de Avrupa’daki ormanların korunması amacıyla kısa bir süre önce kabul edilen bir yasayı daha yürürlüğe girmeden etkisiz hale getirme çabalarına öfkeyle tepki gösterdi.
Çevre örgütleri, tarım bakanlarının büyük bir çoğunluğunun bu yılın sonunda yürürlüğe girmesi beklenen yasanın ertelenmesi çağrısının arkasında durmasının ardından, hükümetleri AB pazarında satılan ürünlerle bağlantılı ormansızlaşmayı önlemeye yönelik yeni mevzuat konusunda geri adım atmamaya çağırdı.
Aralarında orman eylem grubu Fern ve yasal yardım kuruluşu Client Earth’ün de bulunduğu yaklaşık üç düzine STK, AB hükümetlerine gönderdikleri açık mektupta (28 Mart), Avusturya’nın Salı günü AB Konseyi zirvesinde sunduğu “acil eylem çağrısı”na tepki göstererek, “güvenli ülkeler” ve AB içindeki küçük ölçekli üreticiler için genel muafiyetlerle birlikte uygulama süresinin “önemli ölçüde uzatılmasını” talep etti.
Bu çağrı Finlandiya, İtalya, Polonya, Slovakya, Slovenya ve İsveç tarafından desteklenirken, Avusturya Tarım Bakanı Norbert Totschnig de girişiminin 20 üye ülkenin “ezici çoğunluğu” tarafından desteklendiğini söyledi. Totschnig yaptığı açıklamada, “Şimdi Komisyon’u, yönetmeliğin gözden geçirilmesiyle birlikte uygulanabilir bir uygulamaya izin verecek şekilde yönetmeliğin geçici olarak askıya alınması için teşvik ediyoruz.” dedi.
“AB, hem yurt içinde hem de yurt dışında küresel ormansızlaşma ve orman tahribatıyla mücadele taahhüdünü yerine getirmelidir. Uygulamada yaşanacak herhangi bir gecikme AB’nin güvenilirliğini zedeleyecektir” diye yazdı: “Tüm Üye Devletleri, endüstrilerin lobi faaliyetlerine kanmak yerine, [AB Ormansızlaşma Yönetmeliği] EUDR’nin hızlı ve etkin bir şekilde uygulanmasında ön saflarda yer almaya çağırıyoruz.”
Mektupta ayrıca Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu’nun bazı AB ülkelerindeki yetkililerin yeni yasanın uygulanması için yeterli kaynak ayırmadığını öne süren son raporlarına da atıfta bulunuluyor.
30 Aralık’tan sonra ya da küçük işletmeler için altı ay sonra, sığır, kakao, kahve, palmiye yağı, kauçuk, soya, ahşap ya da bir dizi türevi, titiz bir durum tespiti yapmadan ve ayrıntılı sertifika üretmeden AB pazarına sunmak yasa dışı olacak. Brüksel’de Fern’de orman kampanyası yürüten Julia Christian, çığır açan yasanın şimdiden “tropik ormanlarla kaplı ülkelerde yapısal iyileştirmelere” yol açtığına dair işaretler olduğunu söyledi.
Christian, “Eğer bu girişim başarılı olursa, dünyanın geri kalanına verilecek mesaj açık olacaktır: Avrupa yurt dışında ormanların yok edilmesine son vermek için kararlı adımlar atmaktan memnun, ancak bunu kendi ülkesinde yapmaya hazır değil.” dedi.
Avusturya’nın bu girişimi, AB Konseyi’nin, Avrupa Parlamentosu ile zorlukla kazanılan siyasi anlaşmalardan fiilen geri adım atılması anlamına gelecek olan geçici Yeşil Mutabakat çevre mevzuatının bazı parçaları üzerinde geri adım atma çabalarına ilişkin tartışmaların ortasında geldi. STK’ların “AB’nin demokratik ilkelerine aykırı” olduğunu söylediği bu son teklif, yürürlüğe girmesine aylar kala halihazırda yürürlükte olan bir yasanın yeniden düzenlenmesini öngörüyor.
