Mart 2024’te Avrupa Parlamentosu, enerji tüketimini ve sera gazı emisyonlarını azaltma hedefleri kapsamında Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nde değişiklikler yapılmasını onayladı.
Avrupa Komisyonu verilerine göre, AB ülkelerinde enerjinin yüzde 42’si binalar tarafından tüketilirken, bunun yüzde 80’i ısıtma ve soğutma için kullanılmıştır. Binalar, Avrupa’daki emisyonların yüzde 36’sından sorumlu olup, 2022’de konut sakinlerinin yaklaşık yüzde 10’u evlerini yeterince ısıtamamıştır.
Bina enerji performansının iyileştirilmesinin önemi göz önüne alındığında, AB’nin yeni hedefleri şunları içeriyor:
– 2030’a kadar tüm yeni binaların sıfır emisyonlu olması, kamu binaları için ise 2028’e kadar bu hedefin gerçekleştirilmesi.
– Minimum Enerji Performans Standartları’nın belirlenerek, 2030’a kadar konut binalarının en kötü performans gösteren yüzde 16’sında, 2033’e kadar ise ticari binaların yüzde 26’sında enerji performansının iyileştirilmesi.
– 2030’a kadar güneş enerjisi sistemlerinin kamu, ticari ve yeni inşa edilecek tüm konut binalarında kademeli olarak devreye alınması, ayrıca 2040’a kadar bina ısıtma ve soğutma sistemlerinde fosil yakıt kullanımına son verilmesi.
– 2030’dan itibaren tüm yeni binalar için yaşam döngüsü karbon raporlamasının zorunlu hale gelmesi.
Türkiye’de ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2022’de yürürlüğe koyduğu güncellemelerle, büyük binaların yüksek enerji verimliliği kurallarına uygun olarak inşa edilmesi ve yenilenebilir enerji sistemlerinin kullanımı teşvik edilmektedir.
Ember’ın Aralık 2023 raporuna göre, Türkiye’nin çatılarındaki güneş enerjisi potansiyeli, toplam elektrik tüketiminin yaklaşık yüzde 45’ini karşılayabilir.
Türkiye’nin AB direktiflerinde belirtilen gömülü karbon emisyonlarına yönelik hedeflerde eksiklikleri olduğu ve yerel mevzuatta yaşam boyu karbon analizlerinin talep edilmediği belirtilmektedir. Ancak operasyonel karbon emisyonlarının yenilenebilir enerji ve diğer iyileştirmelerle azaltılması mümkündür.
Ülkemizdeki enerji verimliliği ve karbonsuzlaştırma çabalarının, AB’nin hedeflerine paralel olarak güncellenmesi önemlidir.
Dr. Emre Ilıcalı
Altensis Yönetici Ortağı